शेतमाल तारण कर्ज योजना 2025 – शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर योजना- अर्ज प्रक्रिया, पात्रता व आवश्यक कागदपत्रे | Shetmal Taran Yojana 2025- Beneficial scheme for farmers

“महाराष्ट्र राज्य कृषि पणन मंडळाची शेतमाल तारण कर्ज योजना 2025 – अर्ज प्रक्रिया, पात्रता निकष, व्याजदर, कागदपत्रांची यादी आणि शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाची माहिती जाणून घ्या.“

महाराष्ट्र राज्य कृषि पणन मंडळाची शेतमाल तारण कर्ज योजना – अर्ज प्रक्रिया, पात्रता, आवश्यक कागदपत्रे

शेतकऱ्यांना काढणी हंगामात बाजारात पिकांची घसरणारी किंमत हा मोठा अडथळा ठरतो. अशा वेळी शेतमाल तारण कर्ज योजना शेतकऱ्यांना दिलासा देते. या योजनेमुळे शेतकरी आपला शेतमाल बाजार समितीच्या गोदामात तारण ठेवून एकूण किंमतीच्या 75% पर्यंत कर्ज 6% व्याजदराने घेऊ शकतात. ही योजना महाराष्ट्र राज्य कृषि पणन मंडळाने 1990-91 पासून राबविली आहे.

शेतमाल तारण कर्ज योजना म्हणजे काय?

• शेतकऱ्यांकडील शेतमाल गोदामात तारण ठेवून तातडीची आर्थिक मदत उपलब्ध करून देणे.
• बाजारातील दर घसरले असतानाही शेतकरी माल साठवून ठेवू शकतो आणि योग्य भाव मिळाल्यावर विक्री करू शकतो.
• ही योजना स्थानिक बाजार समित्यांमार्फत व राज्य/केंद्रीय वखार महामंडळाच्या गोदाम पावतीवर राबविली जाते.

शेतमाल तारण कर्ज योजनेअंतर्गत समाविष्ट पिके

• तूर, मूग, उडीद, चना, भात (धान), सोयाबीन, सुर्यफूल, करडई, हळद, ज्वारी, बाजरी, मका, गहू
• वाघ्या घेवडा (राजमा) – कर्ज मर्यादा रु. 3000/- प्रति क्विंटल पर्यंत
• काजू बी, सुपारी – कर्ज मर्यादा रु. 100/- प्रति किलो पर्यंत
• बेदाणा – कर्ज मर्यादा रु. 7500/- प्रति क्विंटल पर्यंत

कर्जाची मुख्य वैशिष्ट्ये

• कर्ज रक्कम – शेतमालाच्या एकूण किंमतीच्या 75% पर्यंत (किंवा शासनाच्या जाहीर खरेदी किमतीनुसार कमी असलेली किंमत)
• कर्ज कालावधी – 6 महिने (180 दिवस)
• व्याजदर – 6% प्रतिवर्ष
• कर्ज परतफेडीवर व्याज सवलत – मुदतीत परतफेड करणाऱ्या बाजार समित्यांना 1% ते 3% व्याज सवलत

शेतमाल तारण कर्ज योजनेचे फायदे

• शेतकऱ्याला तातडीची आर्थिक मदत मिळते.
• शेतमाल विक्री योग्य भावात करता येतो.
• साठवण, सुरक्षा आणि विमा सुविधा बाजार समितीकडून विनामूल्य उपलब्ध.
• केंद्रीय/राज्य वखार महामंडळाच्या गोदाम पावतीवरही कर्ज उपलब्ध.

पात्रता निकष (Eligibility)

1. फक्त उत्पादक शेतकरी पात्र – व्यापारी किंवा दलाल पात्र नाहीत.
2. तारण ठेवलेला माल शेतकऱ्याचाच असावा आणि त्याच्या नावावर 7/12 उतारा असणे आवश्यक.
3. शेतमालाची किंमत ही बाजारभाव किंवा किमान आधारभूत किंमत यांपैकी कमी दराने ठरविली जाते.

आवश्यक कागदपत्रे

• जमीन नोंदणी उतारा (7/12 उतारा)
• शेतकरी ओळखपत्र / आधार कार्ड
• तारण ठेवलेल्या शेतमालाची पावती
• बँक खाते तपशील
• पासपोर्ट आकाराचा फोटो
• अर्जाचा विहित नमुना फॉर्म (बाजार समितीकडून मिळतो)

अर्ज प्रक्रिया (Application Process)

1. जवळच्या बाजार समिती किंवा वखार गोदामात संपर्क साधावा.
2. आवश्यक कागदपत्रांसह अर्ज भरावा.
3. शेतमाल गोदामात तारण ठेवून मालाची किंमत निश्चित केली जाते.
4. तारण पावतीच्या आधारे शेतकऱ्याच्या बँक खात्यात कर्ज रक्कम जमा केली जाते.
5. मुदतीत कर्ज परतफेड केल्यास व्याज सवलत लाभ मिळतो.

शेतमाल तारण कर्ज योजना अर्ज PDF

व्याजदर व मुदत वाढविण्याचे नियम

• 6 महिन्यांनंतर मुदतवाढ घेतल्यास पहिले सहा महिने – 8% व्याज,
• पुढील सहा महिने – 12% व्याज लागू होते.
• मुदतीत कर्ज परतफेड न झाल्यास व्याज सवलत मिळत नाही.

महत्वाच्या सूचना

• शेतमालाची साठवण व विमा सुविधा बाजार समितीची जबाबदारी आहे.
• NEFT/RTGS मार्फत परतफेडीची सुविधा उपलब्ध.
• शेतकऱ्यांनी मुदतीत कर्ज फेडणे अत्यावश्यक आहे, अन्यथा व्याजदर वाढतो.

निष्कर्ष

शेतमाल तारण कर्ज योजना ही शेतकऱ्यांना आर्थिक मदतीसाठी उपयुक्त ठरलेली योजना आहे. यामुळे शेतकरी योग्य बाजारभावाची प्रतीक्षा करू शकतो, तातडीच्या खर्चासाठी कर्ज घेऊ शकतो आणि आपली आर्थिक स्थिरता वाढवू शकतो.

ही योजना प्रभावीपणे वापरल्यास शेतकरी नुकसान टाळून नफ्यात शेती करू शकतात.

शेतमाल तारण कर्ज योजना – वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)

1. शेतमाल तारण कर्ज योजना म्हणजे काय?

ही योजना शेतकऱ्यांना त्यांचा शेतमाल बाजार समितीच्या गोदामात तारण ठेवून तातडीची आर्थिक मदत देण्यासाठी आहे. शेतकऱ्याला मालाची एकूण किंमतीच्या 75% पर्यंत कर्ज 6% व्याजदराने मिळते.

2. या योजनेत कोण पात्र आहेत?

• फक्त उत्पादक शेतकरी पात्र आहेत.
• व्यापारी, दलाल किंवा मध्यस्थ पात्र नाहीत.
• शेतकऱ्याच्या नावावर जमिनीचा 7/12 उतारा असणे आवश्यक आहे.

3. कोणत्या पिकांसाठी ही योजना लागू आहे?

तूर, मूग, उडीद, चना, सोयाबीन, सुर्यफूल, हळद, करडई, ज्वारी, बाजरी, मका, गहू, वाघ्या घेवडा (राजमा), काजू बी, सुपारी आणि बेदाणा यांसह एकूण 15 पेक्षा जास्त पिके या योजनेत समाविष्ट आहेत.

4. शेतकऱ्याला किती कर्ज मिळू शकते?

• सामान्य पिकांसाठी – एकूण किंमतीच्या 75% पर्यंत.
• वाघ्या घेवडा (राजमा) – कमाल ₹3000 प्रति क्विंटल.
• काजू बी व सुपारी – कमाल ₹100 प्रति किलो.
• बेदाणा – कमाल ₹7500 प्रति क्विंटल.

5. कर्जाची मुदत आणि व्याजदर किती आहे?

• मुदत: 6 महिने (180 दिवस)
• व्याजदर: प्रारंभी 6% प्रतिवर्ष
• मुदत संपल्यानंतर पहिल्या सहा महिन्यांसाठी व्याजदर 8% व पुढील सहा महिन्यांसाठी 12% लागू होतो.

6. अर्जासाठी कोणती कागदपत्रे लागतात?

• 7/12 उतारा किंवा जमीन नोंदणी पुरावा
• शेतकरी ओळखपत्र / आधार कार्ड
• बँक खाते तपशील
• पासपोर्ट आकाराचा फोटो
• तारण ठेवलेल्या शेतमालाची पावती
• अर्जाचा विहित नमुना फॉर्म (बाजार समितीकडून उपलब्ध) येथे क्लिक करा.

7. अर्ज प्रक्रिया कशी आहे?

1. जवळच्या बाजार समिती किंवा वखार गोदामात संपर्क साधा.
2. आवश्यक कागदपत्रांसह अर्ज सादर करा.
3. शेतमाल गोदामात तारण ठेवा व त्याची किंमत निश्चित करून घ्या.
4. तारण पावतीच्या आधारे बँक खात्यात कर्ज जमा केले जाते.

8. व्याज सवलत कधी मिळते?

• कर्ज 180 दिवसांच्या आत परतफेड केल्यास बाजार समितीस व शेतकऱ्याला 1% ते 3% व्याज सवलत मिळते.
• मुदतीत कर्ज न फेडल्यास कोणतीही सवलत मिळत नाही.

9. मालाची सुरक्षा आणि विमा कोण पाहतो?

तारण ठेवलेल्या मालाची साठवण, देखरेख व विमा उतरविण्याची जबाबदारी बाजार समितीची असते. शेतकऱ्याला यासाठी कोणतेही शुल्क आकारले जात नाही.

10. गोदाम पावतीवर कर्ज सुविधा मिळते का?

होय. राज्य अथवा केंद्रिय वखार महामंडळाच्या गोदाम पावतीवरही तारण कर्ज दिले जाते.

11. कर्ज परतफेडीचे नियम कोणते आहेत?

• कर्ज परतफेड NEFT/RTGS पद्धतीने करता येते.
• मुदतीत परतफेड झाल्यास व्याजदर फक्त 6% राहतो.
• मुदत संपल्यानंतर व्याजदर वाढतो (8% → 12%).

12. या योजनेचे शेतकऱ्यांना कोणते फायदे आहेत?

विमा व साठवण विनामूल्य असल्यामुळे शेतकऱ्याचा खर्च वाचतो.

तातडीच्या गरजांसाठी निधी उपलब्ध होतो.

बाजारभाव वाढेपर्यंत माल सुरक्षित ठेवता येतो.

व्याजदर कमी असून मुदतीत फेडल्यास व्याज सवलत मिळते.

योजनेचा प्रत्यक्ष फायदा घेण्यासाठी काही टिप्स

• मालाची गुणवत्ता राखा: तारण ठेवताना शेतमाल चांगल्या प्रतीचा असावा.
• कर्ज वेळेत फेडा: मुदतीत कर्ज फेडल्यास व्याज सवलत नक्की मिळते.
• ऑनलाइन माहिती तपासा: महाराष्ट्र राज्य कृषि पणन मंडळ व बाजार समितींच्या वेबसाइटवर ताज्या सूचना व दर उपलब्ध असतात.
• विमा कवचाचा लाभ घ्या: तारण ठेवलेल्या मालाचा विमा बाजार समितीकडून उतरवला जातो याची खात्री करा.

अधिक माहितीसाठी कुठे संपर्क साधावा?

• जवळच्या बाजार समिती कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
• अर्जाचा नमुना येथे बघा (येथे क्लिक करा )
• किंवा अधिकृत संकेतस्थळावर भेट द्या:
  महाराष्ट्र राज्य कृषि पणन मंडळ (www.msamb.com)

शेतमाल तारण कर्ज योजना – अटी व शर्ती

1. फक्त उत्पादक शेतकरी पात्र
   • या योजनेत व्यापारी किंवा मध्यस्थांचा शेतमाल स्वीकृत केला जाणार नाही.
   • तारण ठेवलेल्या मालाचा पुरावा म्हणून शेतकऱ्याच्या नावावर जमीन नोंद (7/12 उतारा) असणे आवश्यक आहे.
2. शेतमालाच्या किंमतीचे निकष
   • तारण ठेवलेल्या मालाची किंमत त्या दिवशीच्या बाजारभावानुसार किंवा शासनाने जाहीर केलेल्या किमान आधारभूत किमतीनुसार ठरवली जाईल.
   • एकूण किंमतीच्या जास्तीत जास्त 75% रक्कम कर्ज स्वरूपात उपलब्ध होईल.
3. कर्ज कालावधी व व्याजदर
   • कर्जाचा कालावधी 6 महिने (180 दिवस) असेल.
   • प्रारंभी व्याजदर 6% प्रतिवर्ष असेल.
   • मुदतीत परतफेड केल्यास बाजार समितीला 1% किंवा 3% व्याज प्रोत्साहनपर अनुदान मिळेल.
   • मुदतवाढ झाल्यास – पुढील सहा महिन्यांसाठी 8% व्याज व त्यानंतरच्या सहा महिन्यांसाठी 12% व्याज लागू होईल.
4. परतफेडीचे नियम
   • कर्ज रक्कम मुदतीत फेडल्यास शेतकऱ्याला व्याज सवलतीचा लाभ मिळतो.
   • मुदतीत परतफेड न केल्यास कोणतीही व्याज सवलत दिली जाणार नाही.
   • परतफेड NEFT/RTGS पद्धतीने करता येईल.
5. साठवणूक व विमा सुविधा
   • तारण ठेवलेल्या मालाची साठवण, देखरेख आणि विमा उतरविण्याची जबाबदारी संबंधित बाजार समितीची राहील.
   • ही सेवा शेतकऱ्यांसाठी विनामूल्य असेल.
6. व्याज सवलत व प्रोत्साहन
   • स्वनिधीतून कर्ज वाटप करणाऱ्या बाजार समित्यांना त्यांनी दिलेल्या कर्जावर 1% किंवा 3% व्याज सवलत अनुदान मिळते.
   • 180 दिवसांच्या आत कर्ज फेडल्यास बाजार समितीकडून कृषि पणन मंडळास 3% व्याज परत केले जाते.
7. गोदाम पावतीवर कर्ज सुविधा
   • राज्य किंवा केंद्रिय वखार महामंडळाच्या गोदाम पावतीवरही तारण कर्ज मिळू शकते.
8. इतर शुल्क व कपाती
   • जर मुदत संपल्यानंतरही कर्ज थकीत राहिले तर व्याजदर आपोआप वाढतो.
   • काही प्रकरणांत अतिरिक्त प्रक्रिया शुल्क किंवा विमा प्रीमियम लागू होऊ शकतो.

या अटी व शर्ती शेतकऱ्यांनी अर्ज करण्यापूर्वी नीट वाचून, समजून आणि बाजार समितीकडून आवश्यक माहिती घेऊन पुढील कार्यवाही करावी.

निष्कर्ष (Conclusion)

शेतकऱ्यांना तातडीची आर्थिक मदत – बाजारभाव घसरले असतानाही शेतकरी तातडीच्या खर्चासाठी कर्ज मिळवू शकतो.

योग्य बाजारभावाची प्रतीक्षा करण्याची संधी – शेतकरी माल साठवून ठेवून नंतर जास्त भावात विक्री करू शकतो.

कमी व्याजदराने कर्ज – प्रारंभी 6% व्याजदराने 6 महिन्यांसाठी कर्ज मिळते.

व्याज सवलतीचा लाभ – मुदतीत परतफेड करणाऱ्या शेतकऱ्यांना व बाजार समित्यांना प्रोत्साहनपर व्याज सवलत मिळते.

सुरक्षित साठवण व विमा सुविधा – तारण ठेवलेल्या शेतमालाची साठवण व विमा बाजार समितीकडून विनामूल्य केला जातो.

सुलभ अर्ज प्रक्रिया – बाजार समिती किंवा वखार गोदामात थेट संपर्क करून अर्ज करणे सोपे आहे.

शेतकऱ्यांची आर्थिक स्थिरता वाढते – योग्य नियोजनाने शेतकरी नुकसान टाळून नफ्यात शेती करू शकतो.

READ ALSO

शेतमाल तारण कर्ज योजना 2025 – शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर योजना- अर्ज प्रक्रिया, पात्रता व आवश्यक कागदपत्रे 

श्रावण बाळ योजना २०२५ -अर्ज प्रक्रिया, पात्रता, आवश्यक कागदपत्रे आणि लाभधारक यादी

महा ज्योती योजना 2025 महाराष्ट्रातील विद्यार्थ्यांसाठी सुवर्णसंधी -मोफत टॅब, पात्रता, फायदे व अर्ज प्रक्रिया.

बांधकाम कामगार शिष्यवृत्ती योजना

प्रधानमंत्री मातृ वंदना योजना २०२५

PM Vishwakarma Yojana Details 2025: संपूर्ण माहिती

Ganpati Bappana Modak ka Arpan Kartaat | गणपती बाप्पाला मोदक का अर्पण करतात? जाणून घ्या 21 मोदकांच्या नैवेद्यामागील रहस्य

Mukhyamantri Yuva Karya Prashikshan Yojana 2024-25 | मुख्यमंत्री युवा कार्य प्रशिक्षण योजना 2024-25 – ऑनलाईन अर्ज, पात्रता व संपूर्ण माहिती

Magel Tyala Saur Krushi Pump Yojana 2025 – शेतकऱ्यांसाठी मोठी दिलासा योजना- GR, Guideline, Circular