Shahri Garib Yojana 2025 अवलोकन व उद्दिष्ट

Shahri Garib Yojana: Pune Municipal Corporation (PMC) अंतर्गत “शहरी गरीब वैद्यकीय सहाय्य योजना” ही shahri garib yojana छत्राखालील महत्त्वाची मदत आहे. झोपडपट्ट्यांमध्ये राहत असलेल्या BPL (पिवळे रेशनकार्ड) कुटुंबांना वार्षिक वैद्यकीय खर्चासाठी अनुदान दिले जाते. ही योजना 1 एप्रिल ते 31 मार्च या आर्थिक वर्षासाठी लागू राहते आणि लाभ फक्त नोंदणीकृत कुटुंब-सभासदांना मिळतात.

महत्वाचे ठराव:

महापालिका सभा ठराव क्र. 41, दि. 21/05/2018
आयुक्त ठराव क्र. 6/189, दि. 30/07/2018

लाभ व रक्कम (shahri garib yojana amount)

सर्वसाधारण वैद्यकीय मदत: एका कुटुंबासाठी एका वर्षात कमाल ₹1,00,000 पर्यंत (ULB नियमानुसार).
गंभीर आजारांसाठी वाढीव मर्यादा: किडनी विकार, हृदयरोग व सर्व प्रकारच्या कॅन्सरसाठी कमाल ₹2,00,000 पर्यंत.
दर: CGHS (General Ward) मान्य दरांनुसार बिलिंग; 50% किंवा 100% हमीपत्रांतर्गत देय.
अतिरिक्त खर्च: मंजूर मर्यादेपेक्षा जास्त रक्कम रुग्णाने स्वतः भरावी लागते.

टीप: वरील मर्यादा PMC ठरावांनुसार आहेत; अद्ययावत अंमलबजावणीसाठी PMC आरोग्य विभागाशी पडताळा करा.

सदस्यत्व/कार्ड (shahri garib yojana card)

योजनेचा लाभ घेण्यासाठी “सदस्यत्व” आवश्यक आहे. सदस्यत्व नोंदणी केल्यावर तुम्हाला योजनेचे कार्ड/नोंदणी संकेत मिळतो, ज्यावर आधारित हमीपत्र (Guarantee Letter) दिले जाते.

कुटुंबाची व्याख्या:

पती, पत्नी, आई, वडील आणि 25 वर्षांखालील पहिले दोन अपत्य
तिसरे अपत्य 1 जानेवारी 2005 पूर्वी जन्मले असल्यासच पात्र
अपत्याचा विवाह झाल्यास त्याचे सदस्यत्व रद्द होते

shahri garib yojana पात्रता निकष

राहिवास: PMC कार्यक्षेत्रातील झोपडपट्टी क्षेत्रात वास्तव
आर्थिक स्थिती: BPL—पिवळे रेशनकार्ड
वार्षिक उत्पन्न: कुटुंबाचे एकूण उत्पन्न ≤ ₹1,00,000 (तहसीलदार, पुणे यांचा दाखला आवश्यक)
फक्त कुटुंबातील नोंद असलेले सभासद पात्र

आवश्यक कागदपत्रे

मनपा झोपडपट्टीत राहत असल्याचा पुरावा/गवनी (सेवाशुल्क) पावती (चालू/2020 नंतरची)
पिवळे Ration Card (BPL)
वार्षिक उत्पन्न प्रमाणपत्र (तहसीलदार, पुणे)
अपत्यांचे जन्म दाखले
कुटुंबातील पात्र सभासदांचे एकत्रित दोन फोटो (व्हिजिटिंग कार्ड माप)
आधार, रहिवासी पुरावा, बँक पासबुक (लाभाच्या DBT/हमीपत्र समन्वयासाठी)

शुल्क व वैधता

नोंदणी फी: ₹100
वार्षिक शुल्क: ₹100
एकूण वार्षिक देय: ₹200 (रोख पावतीसह)
वैधता: दरवर्षी 1 एप्रिल ते 31 मार्च; नूतनीकरण अनिवार्य

कव्हरेज: आजार, हॉस्पिटल, CGHS दर, हमीपत्र

आजार: सर्वसाधारण उपचारांसह विशेषतः किडनी विकार, हृदयरोग, सर्व प्रकारचे कॅन्सर
हॉस्पिटल: PMC पॅनेलवरील शासकीय/खाजगी रुग्णालये
दर व बिलिंग: CGHS (General Ward) मान्य दर; त्यानुसार 50% किंवा 100% हमीपत्र
प्रक्रिया: सदस्यत्व पडताळणी → हॉस्पिटल निवड → हमीपत्र जारी → उपचार → बिल सेटलमेंट (मर्यादा अंतर्गत)

प्रो टीप: उपचारापूर्वी हमीपत्र सक्रिय झालेय का ते हॉस्पिटल TPA/PMC काउंटरकडे त्वरित पडताळा करा.

अर्ज प्रक्रिया: स्टेप-बाय-स्टेप

ऑफलाइन (शिफारस):

वार्ड कार्यालय/आरोग्य विभागात चौकशी करा: योजनेचा फॉर्म व दस्तऐवज-यादी घ्या.
कागदपत्रे तयार करा: वरील “आवश्यक कागदपत्रे” पूर्ण करा.
नोंदणी व शुल्क भरा: ₹200 रोख; पावती सुरक्षित ठेवा.
पडताळणी: झोपडपट्टी वास्तव, रेशनकार्ड, उत्पन्न प्रमाणपत्र इ. तपासणी; गरज असल्यास घरभेट.
सदस्यत्व/कार्ड: नोंदणी मंजूर; कार्ड/आयडीवर सभासद नावे नोंदवा.
उपचारासाठी: पॅनेल हॉस्पिटल निवडा → OPD/IPD केस रजिस्टर करा → PMC हमीपत्राची विनंती करा → उपचार घ्या.

नूतनीकरण:

दरवर्षी 1 एप्रिलपूर्वी फोटो/दाखले अपडेट करून ₹200 भरून सदस्यत्व नूतनीकरण करा.

वास्तविक उदाहरण

अर्चना (येरवडा झोपडपट्टी): पिवळे रेशनकार्ड; वार्षिक उत्पन्न ₹90,000. वडिलांना हृदयाची शस्त्रक्रिया आवश्यक.

वार्ड कार्यालयात सदस्यत्व नूतनीकरण केले; कार्डवर वडिलांचे नाव तपासले.
पॅनेल हॉस्पिटलशी संपर्क करून CGHS General Ward दरांवर अनुमान घेतले.
PMC कडून 100% हमीपत्र मिळाले; बिल ₹1.85 लाख आले.
मंजूर मर्यादा ₹2 लाख असल्याने संपूर्ण बिल योजना अंतर्गत क्लिअर झाले.

हे दाखवते की योग्य कागदपत्रे व वेळेवर हमीपत्राने मोठा खर्च वाचू शकतो.

प्रो टिप्स

अर्जात कुटुंबातील सर्व पात्र सदस्यांची नावे अचूक लिहा; विवाह/वय बदल त्वरित अपडेट करा.
हॉस्पिटलमध्ये दाखल होण्यापूर्वी हमीपत्र मंजुरी स्थिती SMS/कॉलने तपासा.
CGHS दरांत येणारी प्रक्रिया कोडिंग (procedure codes) हॉस्पिटलकडून लिखित घ्या.
तातडीच्या केससाठी वार्ड आरोग्य निरीक्षकाचा थेट संपर्क जतन करा.
पावत्या, बिल्स, डिस्चार्ज सारांशाची प्रत स्कॅन करून सुरक्षित ठेवा.